جایگاه توبه در سقوط جرایم علیه امنیت ملی از منظر فقهی و حقوقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری رشتۀ الهیات و معارف اسلامی گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

2 استادیار گروه معارف، دانشگاه فرهنگیان

3 استادیار گروه الهیات و معارف اسلامی، واحد محلات، دانشگاه آزاد اسلامی، محلات، ایران

چکیده

توبه یکی از اسباب شرعی تخفیف یا سقوط مجازات و از تأسیسات فقه اسلامی است و قرآن درآیات متعددی انسان‌ها را به توبه تشویق و توابین را با مطهرین برابر قرار داده است و می‌فرماید: «ان الله یحب التوابین والمتطهرین» همچنین در روایات صادره، معصومین(ع) به توبه و اثرات آن بسیار سفارش کرده‌اند. توبه رجوع و اظهار ندامت از اعمال بد گذشته و تلاش در اصلاح عمل است و اگر با شرایط صحیح انجام گیرد، پذیرفته خواهد شد. هدف اصلی این تحقیق بررسی جایگاه توبه در سقوط جرایم علیه امنیت ملی با تأکید بر مجازات باغی از منظر فقهی و حقوقی و با ابزار تحقیق کتابخانه‌ای و روش توصیفی تحلیلی است. به هر ‌حال توبه و سقوط مجازات در فقه و قانون مجازات اسلامی به‌عنوان وسیله‌ای برای تخفیف یا معافیت از مجازات، منوط به تحقق شرایط لازم است و هرگز نباید به ابزاری برای فرار مجرم از چنگال عدالت تبدیل شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Status of Repentance in the Crimes against National Security from the Jurisprudential and Legal Viewpoint

نویسندگان [English]

  • Ja'far Naseri 1
  • Mohammad Hossein Nazemi Ashani 2
  • Alireza Salimi 3
  • Seyyed 'Alireza Hosseini 3
1 Ph.D Student of Theology and Islamic Teachings, Mahallat Branch, Islamic Azad University, Mahallat, Iran
2 Assistant Professor, Department of Islamic Teachings, Farhangian University
3 Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Teachings, Mahallat Branch, Islamic Azad University, Mahallat, Iran
چکیده [English]

Repentance is one of the legal instruments for the retribution or the waiver of punishment and one of the establishments of Islamic jurisprudence. The Qur'an has encouraged the people in many verses to repent and it has equalized the repentant people with the purified ones. The Quran says: “Indeed, Allah loves those who repentant and those who purify themselves”. Also, in the traditions issued by the infallible Imams (AS) the repentance and its effects are highly recommended. The repentance is the activity of reviewing one's activities and feeling contrition or regret for past wrong deeds and attempting to correct the action, and it will be accepted if it is done according to the proper conditions. The main objective of this research is to examine the status of repentance in waiving the punishment for the crimes against national security focusing on the punishment of the allegiance breaker from the jurisprudential and legal point of view. The research uses the library research tool and descriptive-analytical method. Anyway, in the jurisprudence and the Islamic Penal Code the repentance for the waiver of punishment is a means of reducing or exempting punishment and it is subject to the fulfillment of the conditions and it can never be a means of escaping the offender from the clutches of justice.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Repentance
  • Crimes
  • National Security
  • Allegiance Breaker
  • Fighting

مراجع

  1. الف) منابع فارسی

    1. بخشی، عبدالله (1395). اطلاعات و امنیت در کتاب و سنت، چ اول، تهران: دانشکدۀ اطلاعات.
    2. بیات (مشکات)، عبدالرسول (1391). فرهنگ واژه‌ها، چ اول، تهران: اندیشه و فرهنگ دینی.
    3. سجادی، سید جعفر (1366).فرهنگ و معارف اسلامی، چ دوم، بی‌جا: شرکت مؤلفان و مترجمان.
    4. جعفری لنگرودی، محمد جعفر (1388). ترمینولوژی حقوق، چ سوم، تهران: گنج دانش.
    5. حبیب‌زاده، محمد جعفر (1389). بررسی جرم محاربه و افساد فی‌الارض، چ اول، تهران: کیهان.
    6. حر عاملی، محمدبن حسن (بی‌تا). وسائل الشیعه، بی‌چا، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
    7. دهخدا، علی ‌اکبر (1383). لغتنامۀ دهخدا، بی‌چا، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    8. زراعت، عباس (1394). قانون مجازات اسلامی، چ ششم، تهران: انتشارات جنگل جاودانه.
    9. شاکرین، حمید رضا (1389). عصمت، بی‌چا، قم: دفتر نشر معارف.
    10. عمید زنجانی، عباسعلی (1421ق). فقه سیاسی، بی‌چا، تهران: امیرکبیر.
    11. عوّاء، محمد سلیم (1385). درآمدی بر اصول نظام کیفری اسلام، چ اول، قم: سلسبیل.
    12. گرجی، ابوالقاسم (1390). آیات الاحکام، چ پنجم، تهران: نشر میزان.
    13. ماندل، رابرت (1387). چهرۀ متغیر امنیت ملی، ترجمۀ پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی، چ اول، تهران: پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
    14. محقق حلی، نجم‌الدین (1425ق). الشرایع الاسلام، چ چهارم، قم: انتشارات مرعشی نجفی.
    15. مرعشی شوشتری، سید محمد حسن (1386). دیدگاه‌های نو درحقوق کیفری اسلام، چ دوم، تهران: نشر میزان.
    16. مکارم شیرازی، ناصر و همکاران (1374). تفسیر نمونه، چ اول، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    17. موسوی خمینی، سید روح‌الله (1389). تحریرالوسیله، چ سوم، تهران: مؤسسۀ امام خمینی (ره).
    18. ولیدی، صالح (1388). حقوق جزای اختصاصی، چ سوم، تهران: ققنوس.
    19. بجیرمی، سلیمان (بی‌تا). تحفه الحبیب علی شرح الخطیب، چ دوم، بیروت: المکتبه الشامله.
    20. ابن‌ادریس، محمدبن احمد (1410ق). السرائر، چ سوم، قم: النشر الاسلامیه لجماعه المدرسین.
    21. ابن‌قدامه، محمدبن عبدالله (1403ق). المغنی والشرح الکبیر، چ اول، بیروت: دارالکتاب العربی.
    22. الانصاری، ذکریا (بی‌تا). اسنی المطالب، چ دوم، بیروت: المکتبه الشامله.
    23. الخراشی، محمدبن عبدالله (بی‌تا). شرح مختصرالخلیل، چ دوم، بیروت: المکتبه الشامله.
    24. خویی، سید ابوالقاسم (1410ق). مبانی تکمله المنهاج الصالحین، چ اول، قم: مدینه العلم.
    25. عاملی (شهید اول)، محمدبن مکی (1410ق). اللمعه الدمشقیه، بی‌چا، بیروت: الدارالاسلامیه.
    26. عوده، عبدالقادر (1405ق). تشریع الجنائی الاسلامی، چ اول، بیروت: مؤسسه الرساله.
    27. طوسی (شیخ الطائفه)، محمدبن حسن (1407ق). الخلاف، بی‌چا، قم: اسلامی.
    28. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1387). المبسوط فی فقه الامامیه، چ سوم، تهران: المکتبه المرتضویه.
    29. فاضل کاظمی، جواد (1389). مسالک الافهام الی آیات الاحکام، چ اول، تهران: مرتضوی.
    30. کاشف‌الغطاء، جعفر (1422ق). کشف‌الغطاء، بی‌چا، تهران: مرکز النشر الاعلام الاسلامیه.
    31. کلینی، محمد‌بن یعقوب (1407ق). الکافی، بی‌چا، تهران: دارالمکتب الاسلامیه.
    32. ــــــــــــــــــــــ (1365). الکافی، چ اول، قم: دارالحدیث للطباعه والنشر.
    33. نجفی، محمد حسن (1367). جواهر الکلام، چ سوم، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
    34. داوریار، محمد علی (1384). توبه و سقوط مجازات‌ها، الهیات و معارف اسلامی (مطالعات اسلامی)، شمارۀ 67: 115 - 132.

    ب) منابع عربی

    ج) مقالات

    35. زرگوش‌نسب، عبدالجبار؛ غیبی، سیده معصومه (1391). بررسی فقهی جرم سیاسی بغی و نقش توبه در تخفیف مجازات آن، معرفت سیاسی، سال چهارم، شمارۀ اول: 107 - 126.

مجله علمی
دوره 16، شماره 4
دی 1399
صفحه 685-705

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 31 فروردین 1398
  • تاریخ بازنگری: 11 شهریور 1398
  • تاریخ پذیرش: 11 شهریور 1398

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار