بررسی فقهی-حقوقی استیفاء در دامنه داده های ارتباطی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه تهران (پردیس فارابی)

2 استادیار دانشگاه حضرت معصومه (س)

چکیده

ممکن است داده‌های فردی اشخاص، به‌ویژه در حوزۀ ارتباطات، به‌وسیلۀ شرکت‌های تجاری، تحصیل و پس از پردازش، بر اساس نیاز بازار مصرف، در قالب پروفایل‌های تجاری درآید و به مشتریان عرضه شود.
صرف‌نظر از مباحث مربوط به مالکیت داده‌های فردی، این پرسش مهم مطرح می‌شود که آیا استفاده از داد‌ه‌های ارتباطی مربوط به افراد، مسئولیتی به‌دنبال دارد یا خیر؟
مسئولیت ناشی از اقدام شرکت‌های تجاری و سایر اشخاص، در تحصیل، پردازش و فروش داده‌های فردی، ممکن است از جهات گوناگون مورد توجه قرار گیرد و از اسباب متنوعی برای حمایت از شخص موضوع داده مدد گرفته شود. در این میان به‌نظر می‌رسد استیفا در کنار برخی عناصر دیگر، به‌عنوان یکی از موجبات ضمان ناشی از نقض حقوق شخص موضوع دادۀ ارتباطی مورد توجه قرار می‌گیرد. ضمان ناشی از استیفا از داده‌های ارتباطی افراد و شرایط آن، موضوع نوشتار حاضر است
 
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Benefiting in the realm of communicative dat

نویسندگان [English]

  • Hossein Javar 1
  • alimorad Heydari 2
1 Associate Professor, College of Farabi, University of Tehran
2 Associate Professor, HazrateMasumeh University
چکیده [English]

Personal data of individuals, especially in the domain of communications, might be collected and processed by commercial companies and, based on the needs of consumer market, converted to commercial files and supplied to customers. Regardless of the issues of the ownership of personal data, an important question is raised: Does benefiting from communicative data of individuals carry any responsibilities or not? The responsibility ensuing the collection, processing and sale of personal data by commercial companies and individual persons might be noted from different aspects. And various instruments could be employed to protect the owner of the data. Benefiting, along with some other factors, could be noted as a cause of liability for violating the rights of the owner of the communicative data. Liability for benefiting from individuals’ communicative data and its conditions constitute the topic of the present text.
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Communication»
  • «Benefiting»».«Information»، «data»
  1.  

    1. مراغى، سید میر عبد الفتاح بن على حسینى (1417 ق). العناوین الفقهیة، ج2، تهران، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ  قم.

    1. احسایی، ابن ابی‌جمهور، محمدبن علی (1405ه.ق). عوالی(غوالی) اللئالی العزیزیه، ج 1، قم، دار سید الشهداء.
    2. احسایى، ابن ابى‌جمهور، محمد بن على (1410ه.ق). الأقطاب الفقهیة على مذهب الإمامیة، قم، انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى قدس سره.
    3. اصفهانی(کمپانی)، محمد حسین (1418ق). حاشیۀ کتاب مکاسب (رساله فی حقیقه الحق)، ج1، چ1، قم، انوارالهدی.
    4. اصفهانى، محمدحسین کمپانى، الإجارة (للأصفهانی) (1409ه.ق)، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    5. انصاری (شیخ اعظم)، مرتضی ابن‌محمد امین (1415ق). فرائد الاصول، ج 3، قم، کنگرۀ بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
    6. بجنوردی، سید حسن موسوی (1419)ق. القواعد الفقهیة، ج 5، قم، نشر الهادی.
    7. بحرالعلوم، محمدبن محمد تقى (1403ه.ق). بلغة الفقیه، ج 1،َ 4 جلد، منشورات مکتبة الصادق، تهران - ایران، چهارم.

     

    1. تبریزى، جوادبن على (1416ه.ق). إرشاد الطالب إلى التعلیق على المکاسب، ج 3، 4 (جلد)، مؤسسۀ اسماعیلیان، قم - ایران، سوم.
    2. خراسانی (آخوند)، محمدکاظم بن حسین (1402 ه.ق). کفایه الاصول، ج1، تهران، چاپ اسلامیه.
    3. خلخالى موسوى، سید محمدمهدی (1427ه.ق). فقه الشیعة - کتاب الإجارة، مرکز فرهنگى انتشارات منیر، تهران - ایران، اول.
    4. خویى، سید ابوالقاسم موسوى (1417ه.ق). مصباح الفقاهة (المکاسب)، ج2 (7 جلد)، مؤسسۀ انصاریان.
    5. ----------------------(بی تا). المستند فی شرح العروة الوثقى، مؤسسۀ انصاریان، تهران.
    6.  سبزوارى، سید عبد الأعلى (1413ه.ق). مهذّب الأحکام (للسبزواری)، 30 جلد، ج‌21، مؤسسۀ المنار - دفتر حضرت آیة‌الله، قم - ایران، چهارم.
    7. شاهرودی، سید محمود،بحوث فی الفقه الزراعی، قم، مؤسسۀ دائرة‌المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت (ع).
    8.  یزدى، سید محمدکاظم طباطبایى (1421 ه.ق). حاشیة المکاسب (للیزدی)، ج1، قم، مؤسسۀ اسماعیلیان.
    9. شهیدی، مهدی (1379). ارث،
    10.  تهران، سمت.
    11. شهیدی، مهدی (1390). اصول قراردادها و تعهدات، ش 21.

     

    1. شیرازى، سید محمد حسینى (بی‌تا)، إیصال الطالب إلى المکاسب، ج 11، (16 جلد)، منشورات اعلمى، تهران - ایران، اول.
    2. صدر، (شهید) سید محمدباقر (1423ه.ق). دروس فی علم الأصول، الحلقة الثالثة، پیشین، قم، مجمع الفکر الاسلامی.
    3. طوسى، ابوجعفر، محمدبن حسن (1407ق). تهذیب‌الأحکام، ج 6 ،10 جلد، دارالکتب الإسلامیة، تهران، چهارم.
    4. قمّى، سید صادق حسینى روحانى (1412ه.ق). فقه الصادق علیهالسلام (للروحانی)، ج 15، 26 جلد، دارالکتاب - مدرسۀ امام صادق (ع) ، قم - ایران، اول.
    5. --------------------، منهاج‌الفقاهة (للروحانی) (1429ه.ق). ج 2، 6 جلد، انوار الهدى، قم - ایران، پنجم.
    6. کاتوزیان، ناصر  (1382). الزام‌های خارج از قرارداد: ضمان قهری مسئولیت مدنی، غصب و استیفا، ج 2، چاپ سوم (دورۀ دو جلدی)، تهران، مؤسسۀ انتشارات و چاپ دانشگاه تهران.
    7. کلینى، ابوجعفر، محمدبن یعقوب (1407ه.ق). الکافی (ط - الإسلامیة)، ج 5 (8 جلد)، دارالکتب الإسلامیة، تهران - ایران، چهارم.
    8.  
    9. عاملى، حر، محمدبن حسن (1409ه.ق)، وسائل الشیعة، ج 5،30 جلد، مؤسسۀ آل‌البیت (ع)، قم - ایران، اول.
    10. گیلانى، نجفى، میرزا حبیب‌الله رشتى (بی‌تا). کتاب الغصب (للمیرزا حبیب‌الله)، بی‌جا.

     

    1. محقق داماد، سید مصطفى (1406ه.ق). قواعد فقه (محقق داماد)، 4 جلد، ج ‌1، مرکز نشر علوم اسلامى، تهران، چ دوازدهم.
    2. مراغى، سید میر عبدالفتاح‌بن على حسینى (1417ه.ق). العناوین الفقهیة، 2 جلد، ج 2، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، قم - ایران، اول.