بررسی تطبیقی حکم تأسیس بانک شیر در مذاهب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی از دانشگاه قم

چکیده

شیر مادر مهم‌ترین و ارزنده‌ترین غذا برای کودک محسوب می‌شود و به‌دلیل برخورداری از مواد معدنی، آنزیم‌های گوارشی و پادتن، عامل مؤثری برای حفظ سلامت و افزایش هوش نوزاد خواهد بود. این امتیازات و بسیاری از امتیازات دیگر که شیر مادر دارد، سبب شده است که عده‌ای به فکر تأسیس محلی برای جمع‌آوری شیرهای مادران و در اختیار قراردادن آن برای درمان نوزادان بیمار بیفتند که این محل با عنوان بانک شیر فعالیت می‌کند. خطری که در این زمینه وجود دارد، جهل به زنانی است که شیر خود را به بانک اعطا می‌کنند؛ چرا که تشخیص مادر حقیقی غیرممکن است و به اختلاط انساب منجر می‌شود. بر اساس نظر علمای اهل سنت اعم از شافعی، مالکی، حنبلی و حنفی، چون آنها حتی ریختن به دهان یا بینی کودک را موجب نشر حرمت می‌دانند، از آنجا که کیفیت این‌گونه بانک‌ها هم به این طریق است، شیرهای کاربردی موجب نشر حرمت می‌شود. ولی با شک در عدد یا فرد شیردهنده می‌توان اصل را بر عدم حرمت قرار داد و به صحت چنین بانک‌هایی حکم کرد. در لسان شیعه چون عملاً شروط رضاع باهم جمع نمی‌شوند، در نتیجه استفاده از شیرهای این بانک‌ها هیچ‌گونه حرمتی را موجب نمی‌شود.
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A comparative study of in Islamic religious sentence milk bank

نویسنده [English]

  • fatemeh fallah tafti
PhD Jurisprudence and Principles of Islamic Law at the University of Qom
چکیده [English]

Breast milk is the most important and most valuable food for children. Breast milk because of minerals, digestive enzymes and antibodies, an important factor for maintaining health and increase infant intelligence. These concessions and many other concessions that breast milk has Caused some people to think establishment of local for the collection of milk and the placing it for treating sick babies that this place is called Bank's of milk. There is a danger in this field, Ignorance about the women who are their milk are granted to banks  because it is impossible to distinguish real mother and result in the incorporation of logarithms. According to Sunni scholars, including al-Shafi'i, Maliki, Hanbali and Hanafi because they say, even spilling into the mouth or nose of the child, causing to be forbidden, Since the quality of these banks in this way, so the milk is used to make prohibition. But with a doubt, in the number or person donor, Can put principle that is not forbidden and ordered on the validity of such banks Shia scholars, say the conditions infant not be together as a result, the milk these banks would not be any forbidden.
 
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bank of milk
  • Breastfeeding
  • infancy
  • sucking
  1. آلوسى، سید محمود (1415ق). روح‌المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، ج 2، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  2. ابن أبی‌جمهور، محمد‌بن زین‌الدین (1405 ق). ‏عوالی اللئالی العزیزیة فی الأحادیث الدینیة، محقق/ مصحح: مجتبى‏ عراقى، ج 1، قم، دار سید الشهداء.
  3. ابن‌بابویه، محمد‌بن على (1378ق). عیون أخبار الرضا علیه‌السلام، مصحح: اجوردى، مهدى، تهران، نشر جهان.
  4. ابن‌بابویه، محمد‌بن على (1413ق). من لایحضره الفقیه، ج 2، محقق/ مصحح: على اکبر غفارى، قم، ‏دفتر انتشارات اسلامى.
  5. ابن حزم،علی‌بن احمد‌بن سعید (بی‌تا). ج10، المحلى، بیروت، دارالفکر.
  6. ابن‌فارس، أحمد‌بن فارس (1404 ق). معجم مقاییس اللغه، ج 1 و 2، محقق/ مصحح: عبدالسلام محمد هارون، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
  7. ابن‌منظور، جمال‌الدین (1405ق). لسان العرب، ج 10، قم، نشر ادب حوزه.
  8. احمد‌بن حنبل (بی‌تا). مسند احمد، ج 6، بیروت، دار صادر.
  9. اسدى حلى، علامه حسن‌بن یوسف‌بن مطهر (بی‌تا). تذکرة الفقهاء، ج 2، منشورات المکتبه المرتضویه لإحیاء الآثار الجعفریه.
  10. اصفهانی (الفاضل الهندی)، شیخ بهاء‌الدین محمد‌بن الحسن (1416ق). کشف اللثام عن قواعد الاحکام، ج 7، قم، مؤسسۀ نشر اسلامی.
  11. الألبانی، محمدناصر (1405ق). إرواء الغلیل، ج 7، بیروت، المکتب الإسلامی.
  12. انصاری، شیخ مرتضی (1415ق). کتاب النکاح، قم، المؤتمر العالمی بمناسبة الذکرى المئویة الثانیة لمیلاد الشیخ الأنصاری.
  13.  بحرالعلوم، محمد‌بن محمد تقى (1403 ق).‏ بلغه الفقیه، ج 3، تهران: منشورات مکتبه الصادق، چهارم.
  14. بجنوردی، سید محمدحسن (1419ق). القواعد الفقهیة، ج 4، قم: الهادی.
  15. بحرانی، شیخ یوسف (بی‌تا). الحدائق الناضرة فی احکام العتره الطاهره، ج 3 ، قم، مؤسسة النشر الإسلامی.
  16. البخاری، محمد‌بن اسماعیل (1401ق). صحیح البخاری، ج 3، بیروت، دارالفکر.
  17. البهوتی حنبلی، منصوربن یونس (1418ق). کشاف القناع، ج 5، تحقیق: کمال عبدالعظیم العنانی، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  18. توضیح المسایل مراجع (1391ش). ج 2، قم، دفتر انتشارات اسلامی.
  19. جمالی فلات پایینی، یوسف (1383ش). احکام رضاع در فقه اسلامی، راهنما: جلیل امیدی، تهران، دانشگاه تهران، دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد.
  20. الحاکم النیشابوری، ابی‌عبدالله (بی‌تا). المستدرک، ج 4، بیروت، دارالمعرفه.
  21. حاتمی، حسین، و همکاران،کتاب جامع بهداشت عمومی، ج 3،تهران، ارجمند.
  22. حر عاملى، محمد‌بن حسن (1409 ق). وسائل الشیعه، ج 20، قم، مؤسسة آل‌البیت (ع)، اول.
  23. الحصکفی، محمد امین ابن عابدین (1415ق). الدر المختار، ج 3، بیروت، دارالفکر.
  24. الدارمی، عبدالله‌بن بهرام (1349ق). سنن الدارمی، ج 2، دمشق، مطبعة الاعتدال.
  25. روحانی، سید محمدصادق (1412ق). فقه الصادق، ج 21 ، قم، مؤسسة دارالکتاب.
  26. _________________ (1378 ش). المسائل المنتخبه، سپهر، دوم.
  27. زمخشرى، محمود‌بن عمر (1979 م). أساس البلاغة، بیروت، دار صادر.‏
  28. _________________ (1417ق). الفائق فی غریب الحدیث،‏ محقق/ مصحح: ابراهیم‏ شمس‌الدین، ج1،‏ بیروت:‏ دارالکتب العلمیة.‏
  29. السجستانی، ابن‌الأشعث (1410ق). سنن أبی‌داود، ج 1، بیروت، دارالفکر.
  30. سیوطى، جلال‌الدین (1404 ق). الدر المنثور فى تفسیر المأثور، ج 2، قم، کتابخانۀ آیت‌الله مرعشى نجفى.
  31. شاکر، عبدالصمد (1376ش). نظرة عابرة إلى الصحاح الستة، تهران، کریمۀ اهل بیت (س).
  32. الوردانی، صالح (1418ق). دفاع عن الرسول ضد الفقهاء والمحدثین، بیروت، تریدنکو.
  33. الشربینی، محمد‌بن أحمد (1377ق. مغنی المحتاج، ج 3، بیروت، دار إلاحیاء التراث العربی.
  34. طباطبایى، سید على‌بن محمد‌بن ابى‌معاذ (1418ق). ریاض المسائل فی تحقیق الأحکام بالدلائل، ج 10، قم، مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  35. الطبری، محمد‌بن جریر (1415ق). جامع‌البیان، ج 2 و 4، بیروت، دارالفکر.
  36. طوسى، محمد‌بن حسن (1407ق). تهذیب الأحکام، ج 7، محقق و مصحح: حسن الموسوى ‏خرسان، تهران، ‏دارالکتب الإسلامیه.
  37. ـــــــــــــــــــ(1387ق). المبسوط فی فقه الإمامیه، ج 5، محقق/ مصحح: سید محمد تقى کشفى، تهران، المکتبه المرتضویه.
  38. عاملی، سید محمد (1413ق). نهایة المرام، ج 1، قم: مؤسسة النشر الإسلامی.
  39. العاملی (الشهید الثانی)، زین‌الدین‌بن علی (1413 ق). مسالک الأفهام إلى تنقیح شرائع الاسلام، ج 7 و 1، قم، مؤسسۀ المعارف الاسلامیه.
  40. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ(1410ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج 5، قم، کتابفروشى داورى.
  41. عبدالله‌بن قدامه (بی‌تا). المغنی، ج 9، بیروت، دارالکتاب العربی.
  42. عبدالرحمن‌بن قدامه (بی‌تا). الشرح الکبیر، ج 9، بیروت، دارالکتاب العربی.
  43. العینی، ابا محمد محمود‌بن احمد (بی‌تا). عمدة القاری، ج 20، بیروت، دارإلاحیاء التراث العربی.
  44. ابن‌حجر (بی‌تا). فتح الباری، ج 9، بیروت، دارالمعرفة.
  45. علی‌بن احمد‌بن سعیدبن حزم (بی‌تا). المحلى، ج 10، بیروت، دارالفکر.
  46. فیض کاشانى، محمدمحسن (1406ق). الوافی،‏ ج 23، اصفهان،‏ کتابخانۀ امام أمیر‌المؤمنین على (ع).‏
  47. فراهیدى، خلیل‌بن أحمد (1409 ق). کتاب العین، ‏ج 1،‏ قم، نشر هجرت.
  48. قرطبى، محمد‌بن احمد (1364 ش). الجامع لأحکام القرآن، ج 5، تهران، انتشارات ناصر خسرو.
  49. القزوینی، محمد‌بن یزید (بی‌تا). سنن ابن‌ماجه، ج 1، بیروت، دارالفکر.
  50. قشیری نیشابوری، مسلم‌بن حجاج‌بن مسلم (بی‌تا). صحیح مسلم، ج 4، بیروت، دارالفکر.
  51. الکاشانی حنفی، أبوبکر (1409ق). بدائع الصنائع، ج 4، باکستان، المکتبه الحبیبیه.
  52. الکحلانی، محمد‌بن اسماعیل (1379ق). سبل السلام، ج 3، مصر، مطبعه مصطفى البابی.
  53. الکرکی، علی‌بن الحسین (1411ق). جامع المقاصد، ج 12، تحقیق: مؤسسة آل‌البیت علیهم السلام لإحیاء التراث، قم، مؤسسة آل‌البیت (ع).
  54. کلینى، محمد‌بن یعقوب (1429ق). الکافی، ج 10 و 11، قم، دارالحدیث.
  55. مالک‌بن انس (بی‌تا). المدونه الکبرى، ج 2، بیروت، دارإلاحیاء التراث العربی.
  56. المزنی، إسماعیل‌بن یحیی (بی‌تا). مختصر المزنی، بیروت، دارالمعرفه.
  57. المصری، ابن‌نجیم (1418ق). البحر الرائق، ج 3، بیروت، دارالکتب العلمیه.
  58. النجفی، شیخ محمدحسن (1362ش). جواهرالکلام فی شرح شرائع‌الاسلام، ج 29، تحقیق وتعلیق: شیخ عباس قوچانی، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
  59. النسائی، حافظ (1348ق). سنن النسائی، ج 6، بیروت، دارالفکر.
  60. النووی، محى‌الدین‌بن شرف (بی‌تا). المجموع، ج 18، بیروت، دارالفکر.
  61. النووی، یحیی‌بن شرف (1407ق). شرح مسلم، ج 10، بیروت، دارالکتاب العربی.
  62. النیشابوری، ابی‌محمد عبدالله ابن الجارود (1408ق). المنتقى من السنن المسندة، بیروت، دارالجنان.
  63. مجلس مجمع الفقه الإسلامی المنبثق عن منظمة المؤتمر الإسلامی فی دورة انعقاد مؤتمره الثانی بجدة من 1 - 16 ربیع الثانی 1406 هـ/ 22 - 28 دیسمبر 1985م.
  64.  الشافعی، محمد‌بن ادریس (1403ق). کتاب الأم، ج 5، بیروت، دارالفکر.
  65. القرضاوی، یوسف، بنوک الحلیب، مجموع من المجلدات، ج 2، مجله الفقه الاسلامی، جده: منظمة المؤتمر الاسلامی.
  66. البار، محمد علی، بنوک الحلیب، مجموع من المجلدات، ج 2، مجله الفقه الاسلامی، جده: منظمة المؤتمر الاسلامی.
  67. الجریدان، نایف‌بن جمعان، مصطلح (بنوک الحلیب)، الملتقى الفقهى،  1433/04/08 ،http://fiqh.islammessage.com)
  68. http://www.themilkbank.org/)
  69. مداخل Donor Milk Bank؛ Human Milk Bank)