سوگند در دعاوی بین‌الادیانی و بین‌المللی در فقه امامیه و حقوق ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

سوگند یکی از ادلۀ دعواست که علی القاعده در تمام نظام‌های حقوقی پذیرفته شده است. بدیهی است هر نظام حقوقی برای اعتبار، تأثیر و نفوذ سوگند، شاید به شرایط ویژه‌ای توجه کند که عمدۀ این شرایط با ارزش‌های حاکم بر آن جامعه متناسب باشد.
از آنجا که در جامعۀ ایرانی عنصر دین و توحید، اصلی‌ترین ارزش حاکم بر جامعه محسوب می‌شود، قانونگذار نیز با تأکید بر حفظ این ارزش، صرفاً سوگند با لفظ جلاله را معتبر اعلام کرده است. تأکید بر لزوم این شرط در دعاوی مسلمانان ایرانی با یکدیگر، آنجا که یادکنندۀ سوگند ایرانی و مسلمان باشد کاملاً منطقی است و هیچ‌گونه پرسش و مشکلی پدید نمی‌آورد. اما تأکید بر لزوم این شرط در دعاوی غیرمسلمانان ایرانی و بیگانگان (به‌ویژه بیگانگان غیرمسلمان) پرسش‌آفرین است؛ پرسشی که قانون ایران به صراحت به آن نپرداخته است. پس باید به استناد اصل یکصد و شصت و هفتم قانون اساسی، پاسخ پرسش را از فقه و شریعت اسلامی جست‌وجو کرد.
این مقاله با بررسی موضوع سوگند در دعاوی بین‌المللی و به‌ویژه بین‌الادیانی در فقه اسلامی، تلاشی است برای یافتن پاسخ پرسش مذکور.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Oath in international and interreligious litigations from the viewpoint of Shi'ite jurisprudence and the law of Iran

نویسنده [English]

  • Mustafa Daneshpajooh
Assistant professor in department of law, Research Institute of Hawzah and University
چکیده [English]

Oath as one of the evidences to prove claim has been normally accepted in all legal systems. Obviously, every judicial system to maintain the creditability, influence and power of oath may consider special requirements which are mainly consistent with prevailing values of that society. Since monotheism and religion are core values of Iran's society, the legislator with stressing on these values has only taken the oath in Allah's name valid. Emphasizing on the necessity of this requirement in legal disputes between Iranian Muslims with non-Iranian ones, as noted Iranian and Muslim oath, is entirely reasonable and does not arise any problem or question. But the emphasis on the necessity of this requirement in cases of non-Muslim Iranians and foreigners especially non-Muslim foreigners poses a question which Iran's law has not explicitly dealt with. So according to article 167 of Iranian constitution the answer must be sought in Islamic jurisprudence and Sharia. The present paper has attempted to find out the answer to this question with investigation of the oath in international and interfaith legal claims from the viewpoint of Islamic jurisprudence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Alliance
  • oath
  • Yamin (Unintentional Oath)
  • Swear
  • Faith
  • Islam
  • The word of Allah