اقوام و ملت های دنیا از دیرباز در موضوعات و قالب های گوناگون بر اساس باورها و گرایش های خاص خود به سرودن شعر پرداختند و پایه های ادبیات خویش را بنا نهادند. از جمله موضوعات مشترک و ادبیات ملل مختلف «رثا» یا «سوگنامه» می باشند.
رثا یا سوگنامه چه در شعر یونان قدیم، مانند قصه های «اوزیرس و ایزیس»و چه در شعر فارسی، مانند اشعار رودکی و محتشم کاشانی و همچنین در شعر عربی قبل از اسلام وبعد از اسلام از جمله موضوعات شعری به حساب می آید. گسترده ترین مصداق این گونه اشعار رثای شیعی در بارهی حسین بن علی(ع) و یاران آن حضرت در حادثه کربلا می باشد. جواد شبرنویسنده کتاب ادب الطف میگوید: جمع آوری اشعار رثایی درباره ی حسین بن علی (ع) به صد ها جلد کتاب می رسد. ولی سؤال مهم این است که:
1) چه مرثیهای مطلوب و سازنده و حامل پیام حسین (ع) و عاشورا میباشد؟
2) کدامین مرثیه را ائمه معصومین (ع) به آن توصیه میکردند؟
3) چه نوع مرثیه ای می تواند عاملی موثر در گسترش فرهنگ, ارزش ها و آرمان های اسلامی باشد؟
4) مرثیه سرایان حیسنی چه ویژگی ها و معیارهایی را باید در نظر بگیرد تا مرثیه سودمند و ماندگار باشد؟
این مقاله در صدد پاسخ گویی به سؤال های پیش گفته می باشد.