رابطه مسایل توحیدی با شناخت انسان در عرفان ابن ترکه و ابن عربی

نویسنده

چکیده

انسان شناسی عرفانی که از عالی ترین وعمیق ترین مباحث علمی و معرفتی در عالم دین و دانش الهی و بشری می باشد و نقش عرفان الهی در این زمینه بسیار مهم و کارآمد است . یکی از مهم ترین حکیمان و عارفان مکتب تلفیق که بحق در زمینه حقیقه الحقایق وانسان حقیقی و انسان کامل قلم زده است و با توجه به آرای حکمای مشاء و اشراق ، عرفان سیستم جبر تعادلی را در منظومه فکر عرفانی خویش ترسیم کرده و زمینه تفکرات تلفیقی و تطبیقی را حتی برای ملاصدرا آماده نموده است ، صائن الدین ابن ترکه می باشد که در کتاب شریف تمهیدالقواعد در دو بخش اساسی:
1- توحید شناسی یا هستی شناسی عرفانی ؛ 2- انسان شناسی ؛ نظرات دقیق و لطیفی را ارائه نموده است ، و مخصوصاً در باب انسان شناسی و انسان کامل و سلوک نظری و عملی آن با قوت بالایی به نتایج مفیدی دست یافته و هدایت و کرامت انسان الهی را که نقطه عطفی در ادیان الهی و عرفان محی الدینی است ، معین نموده است .
در این مقاله با توجه به آرای توحیدی و انسان شناسانه وی و تأثیر ابن ترکه از ابن عربی و قونوی و... در ترسیم انسان شناسی عرفانی و نقش مهم آن در حفظ حریت انسان و کرامت بشر و ایجاد جامعه توحیدی و طالب عرفان فطری و الهی سعی شده است و نقش عرفان حقیقی به عنوان باطن وحی الهی و اسلامی و سیمای انسان کامل و با ولایت ، انسانی که صاحب خلافت الهی جهت ایجاد و توسعه ایمان و معرفت وعبودیت و عدالت می باشد به تصویر کشیده شده و تا حدودی عرفان مثبت از عرفان منفی به تفکیک درآمده است . در نهایت روح عرفان حقیقی و اسلامی که روح سلم و صلح و وحدت جهانی و انسانی است به صورت نتیجه درآمده است .

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

-

چکیده [English]

Mystical anthropology is one of the most profound subjects in the ground of
religion studies and theology. The conspicuous role of mystics in this respect
cannot be ignored. Sa'en Aldin Ibn Tarake , as a prominent example, is worthy to
mention; the one who lies among the mystics of the combine school and has many
writings on the truth of truths, the real human being and the perfect man. Moreover,
concerning the Peripateticism and illumination school, he depicted the balance system of compulsion in his own mystical thoughts so that has paved the way for
Mulla Sadra to gain combining and comparative way of thinking. In his book called
Tamhid AI Ghavaed he has included two sections: first, cognition of Unity or
cognition of existence by means of gnosis and second, anthropology by which he
has offered deliberate views on anthropology, the perfect man and theoretical and
practical discipleship. Consiquently, he has obtained useful outcomes such as human's dignity and his guidance which are imperative points in all religions and
Mohio AI Din's gnosis.
In present essay, regarding his monotheism and anthropology views and the
influences on Ibn tarake from Ibn Arabi and Ghownavi and ... , realizing mystical
anthropology and its impact in maintaining human's liberty and his dignity and
establishing a society based on monotheism has been demonstrated.

کلیدواژه‌ها [English]

  • five divine existences
  • Gnosis
  • Heart
  • intuition
  • Koran
  • Monotheism
  • Name
  • sainthood
  • similitude
  • the first issuer
  • the most sacred
  • the perfect man
  • the Unseen