وجه تصحیح واجب نفسی و واجب غیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه سمنان، ایران

2 کارشناس ارشد فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه پیام نور، ایران

چکیده

از آنجا که در مبنای تعریف واجب نفسی و واجب غیری اختلاف نظر وجود دارد، اصولیان در صدد برآمده‌اند تا تصویری را برای تصحیح واجب نفسی و واجب غیری ارائه دهند. مهم‌ترین دیدگاه‌های مطرح در این زمینه عبارتند از: واجب غیری به‌خاطر غیرواجب شده است؛ غرض از واجب غیری، رسیدن به واجب دیگری است؛ بر واجب غیری، عنوان حسن منطبق نیست؛ در واجب غیری، فعل، مراد بالذات نیست؛ ملاک، عالم اثبات و بیان شارع است نه عالم ثبوت؛ و اینکه به اعتبار وجوبی که به عمل تعلق پیدا می‌کند، می‌توان به نفسی و غیری بودن پی برد. در این مقاله ضمن طرح و بررسی نظریات فوق، به نقد اشکال‌های وارد بر هر نظریه پرداخته‌ایم و در نهایت، دیدگاهی را اختیار کرده‌ایم که بر اساس آن، واجب غیری را از باب وجوب مقدمه برای ذی‌المقدمه واجب دانسته و واجب نفسی را واجبی می‌داند که برای واجب دیگری مقدمه نباشد. دیدگاه ادعایی نویسندگان، نه تنها اشکال‌های وارد بر نظرهای سابق را ندارد، بلکه با عبارات مشهور هم سازگارتر به‌نظر می‌رسد.
 
 
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Nafsy Obligatory and Gheiry Obligatory Reality

نویسندگان [English]

  • Hamid Masjedsaraie 1
  • Habib Ajodani 2
1 Associate professor Jurisprudence and the basics of Islamic law, Semnan University, Iran
2 MSc Jurisprudence and the basics of Islamic law, Payame Noor University, Iran
چکیده [English]

Since the basis for defining the necessary confidence and the obligatory someone else there is, therefore, legal theorists have attempted to correct the image to provide the necessary confidence and the obligatory someone else. The views expressed in this regard include: the obligatory non-obligatory for someone else. The purpose of obligatory extrinsic, the other incumbent is to obligatory someone else, as Hassan does not comply, the obligatory someone else, a verb meaning per se is not a criterion and, finally, we have adopted the view that the obligation of the necessity of introduction for someone else Dhi Al-Muqaddama obligatory, and obligatory soul knows obligatory introduction to another is not obligatory. Comment authors claim, not only bugs on the previous comments but also compatible with its famous phrases.
 
 
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • nafsy obligatory
  • gheiry obligatory
  • a person who charged with a duty
قرآن کریم
1. اصفهانی، محمد حسین (1374هـ). نهایه الدرایه فی شرح الکفایه، قم: نشر سیدالشهداء.
2. اصفهانی نجفی، محمد تقی (1429هـ). هدایه المسترشدین، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.
3. انصاری (شیخ)، مرتضی‌بن محمد امین (1383). مطارح الانظار، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
4. جواهری، محمد تقی (1428هـ). غایه المأمول من علم الاصول، تقریرات سید ابوالقاسم خویی، قم: مجمع الفکر الاسلامی.
5. حائری اصفهانی، محمد حسین (1404هـ). الفصول الغرویه فی الاصول الفقهیه، قم: دارالاحیاء العلوم الاسلامیه.
6. حاج عاملی، محمد حسین (1424هـ). ارشاد العقول الی مباحث الاصول، تقریرات جعفر سبحانی، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع).
7. حسینی میلانی، علی (1428هـ). تحقیق الاصول، قم: نشر الحقائق.
8. حکیم، عبدالصاحب (1413هـ). منتقی الاصول، تقریرات سید محمد حسینی روحانی، قم: دفتر آیت‌الله سید محمد حسینی روحانی.
9. خراسانی (آخوند)، محمد کاظم (1409هـ). کفایه الاصول، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
10. خمینی، سید روح‌الله (1415هـ). مناهج الوصول الی علم الاصول. قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
11. خویی، سید ابوالقاسم (1352). أجود التقریرات، تقریرات محمد حسین نایینی، قم: مطبعه العرفان.
12. صافی اصفهانی، حسن (1417هـ). الهدایه فی الاصول، تقریرات سید ابوالقاسم خویی، قم: مؤسسۀ صاحب‌الامر(عج).
13. عبدالساتر، حسن (1417هـ). بحوث فی علم الاصول، تقریرات سید محمد باقر صدر، بیروت: انتشارات الدار الاسلامیه.
14.فیاض، محمد اسحاق (1417هـ). محاضرات فی أصول الفقه، تقریرات سید ابوالقاسم خویی، قم: دارالهادی للمطبوعات.
15. محمدی خراسانی، علی (1385). شرح کفایه الاصول. قم: انتشارات امام حسن‌بن علی.
16. مرتضوی لنگرودی، محمد حسن (1376). جواهر الاصول، تقریرات سید روح‌الله خمینی، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
17. منتظری، حسینعلی (1415هـ). نهایه الاصول، تقریرات حسین بروجردی طباطبایی، تهران: نشر تفکر.
18. واعظ حسینی بهسودی، محمد سرور (1422هـ). مصباح الاصول، تقریرات سید ابوالقاسم خویی، قم: مکتبه الداوری.