کیفیت اعتبار« قصد قربت» در واجبات تعبدی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه سمنان

چکیده

مطابق تعریف مشهور از واجب تعبدی که «قصد قربت» به‌عنوان وجه امتیاز این نوع واجب از سایر اقسام آن در نظر گرفته شده است، نحوۀ اعتبار قصد قربت و لحاظ کردن آن در مأمورٌبه، همواره یکی از مهم‌ترین خاستگاه‌های اختلاف نظر علمای بزرگ اصول و جولانگاه تضارب آرا و اندیشه‌های اصولی در این زمینه شده است، به‌طوری که عده‌ای به استحالۀ ذاتی اخذ قصد قربت در متعلق امر و عده‌ای به استحاله بالغیرآن قائل شده‌اند. در این تحقیق ضمن طرح آرای اندیشمندان اصولی و تطبیق آن با دیدگاه اصولی امام خمینی (ره)، به‌عنوان یکی از اصولیانی که بیشترین و دقیق‌ترین مباحث را در این زمینه ارائه کرده است،ادلۀ دیدگاه قائل به استحالۀ ذاتی را ناتمام دانسته‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که بر خلاف نظر بیشتر اصولیان، از جمله صاحب کفایه و شیخ انصاری، استحاله اخذ قصد قربت در متعلق امر، امر ممکنی است. ارائۀ یک مبنای مشخص در مقام استنباط حکم به‌منظور تشخیص هرچه دقیق‌تر مصادیق واجب تعبدی از توصلی، ضرورت هرچه بیشتر این تحقیق را روشن می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Quality of validity of divine intention in the devotional obligations

نویسنده [English]

  • Hamid Masjedsaraie
Assistant Professor, University of Semnan, Iran
چکیده [English]

According to the celebrated definition of devotional obligation that divine intention is regarded as a distinction aspect of such obligation from its other kinds, the way of validity of divine intention and considering it in the someone was appointed, has always  become one of the important origins of disagreements among the great scholars of Usul (Principles of Jurisprudence) and different Usuli views and thoughts in this regard; so that some have believed in natural transformation of taking divine intention in the attachment of affair, and some in accidental transformation. In this paper, along with setting forth of views of Usuli thinkers and its correspondence to the Usuli view of Imam Khomeini, as one of the Usuli scholars that presented the greatest and the most strict discussions in this regard, we have regarded the view of some believed in natural transformation as incomplete, and concluded that contrary to views of the most of Usuli scholars including author of Kifayah and Sheikh Ansari, transformation of taking divine intention in attachment of affair is possible. Presenting a distinctive basis as inference of decree in order to more exact recognition of applicability of devotional obligation from junction obligation, clarifies necessity of this paper as much as possible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • devotional obligation
  • divine intention
  • imitative intention
  • junction obligation
  • someone was appointed