Feasibility of Legal Entity Endowment Ownership of the Endowed with an Approach to Imam Khomeini’s View

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate Professor, Department of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Ferdowsi University, Mashhad, Iran

2 Ph.D Student of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, University of Tehran, Iran

3 Ph.D Student of Jurisprudence and Principles of Islamic Law, Ferdowsi University, Mashhad, Iran

Abstract

According to Article 3 of the establishment and authorities of Hajj, Endowments and Charity Affairs Organization, endowed property does not cease to the beneficiaries, but after the dedication it is the legal entity of the endowed property that is considered the owner and the beneficiaries of the endowed property have only the right to exploit it. This new theory provided by legislator is derived from a number of scholars, belief that the ownership of the endowed property is only transferable to God and some others including Imam Khomeini has chosen the belief that the endowed property becomes free from ownership. These two viewpoints have provided the scene for the formation of the aforementioned theory. The present study aims at investigating the grounds of this theory, and scrutinizing the requirements for proving this theory, and its barriers. The authors believe that not only the two viewpoints are improbable as the grounds for the establishment of the theory of the ownership of the legal entity, but also given the acceptance of the theory, it has two obstacles: first, in spite of the fact that Imam Khomeini’s oppositions to reject the famous theory of scholars indicating the transfer of ownership to endowed property are acceptable, there are other arguments that can be taken into consideration to approve the dominant doctrine. Second, it is not possible to accept the wording formula according to the theory of the endowed property contract.

Keywords

References

  1. ـ قرآن کریم

    1. ابن‌ادریس، محمدبن منصور (1410ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    2. ابن‌بابویه، محمدبن علی (1413ق). من لایحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    3. ابن‌برّاج، عبدالعزیزبن نحریر (1406ق). المهذب، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    4. ابن‌حمزه، محمدبن علی (1408ق). الوسیلة إلی نیل الفضیلة، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
    5. ابن‌زهره، حمزةبن علی (1417ق). غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، قم: مؤسسۀ امام صادق(ع).
    6. ابن‌سعید، یحیی‌بن سعید (1405ق). الجامع للشرائع، قم: مؤسسة سیدالشهداء العلمیة.
    7. ابن‌فارس، احمدبن فارس (1404ق). معجم مقائیس اللغة، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
    8. ابن‌فهد حلی، احمدبن محمد (1407ق). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    9. ابن‌منظور، محمدبن مکرم (1414ق). لسان العرب، لبنان/ بیروت: دارالفکر للطباعة والنشر والتوزیع.
    10. ابوالصلاح، تقی‌الدین‌بن نجم‌الدین (1403ق). الکافی فی الفقه، اصفهان: کتابخانۀ عمومی امام امیرالمؤمنین(ع).

    11. ابهری علی‌آباد، حمید؛ رضیان، عبدالله (1386). مفهوم و ماهیت وقف و وضعیت مالکیت مال موقوفه در فقه امامیه و حقوق مدنی ایران، مقالات و بررسی‌ها، دفتر 86: 11 - 30.

    1. احسایی، ابن ابی‌جمهور (1405ق). عوالی اللئالی العزیزیة، قم: دارسیدالشهداء للنشر.
    2. اصفهانی، محمد حسین (1418ق). حاشیة کتاب المکاسب، قم: أنوار الهدی.
    3. امینیان مدرس، محمد (1381). وقف از دیگاه حقوق و قوانین، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی.
    4. آخوند خراسانی، محمد کاظم (1413ق). کتاب فی الوقف، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    5. آل کاشف الغطاء، محمد حسین (1359ق). تحریر المجلة، عراق/ نجف اشرف: المکتبة المرتضویة.
    6. بجنوردی، سید حسن (1419ق). القواعد الفقهیۀ، قم: نشر الهادی.

    18. بحرانی، یوسف‌بن احمد (1405ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

    1. جوهری، اسماعیل‌بن حماد (1410ق). الصحاح - تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت: دارالعلم للملایین.
    2. جهانیان، ناصر (1389). بررسی فقهی اقتصادی مالکیت وقف، اقتصاد اسلامی، شمارۀ 38: 5 - 32.

    21. حسینی عاملی، سید محمد جوادبن محمد (1419ق). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

    1. حکیم، محسن (1410ق). منهاج الصالحین، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات.
    2. خمینی، روح‌الله (بی‌تا). تحریرالوسیلة، قم: مؤسسۀ مطبوعات دارالعلم.
    3. ـــــــــــــــ (1421ق). کتاب البیع، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
    4. خویی، سید ابوالقاسم (1410ق). منهاج الصالحین، قم: نشر مدینة العلم.
    5. راوندی، قطب‌الدین (1405ق). فقه القرآن، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
    6. الزحیلی، وهبۀ (بی‌تا). الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق: دارالفکر.
    7. سیفی، علی اکبر (1430ق). دلیل تحریرالوسیلة - الوقف، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
    8. شهید اول، محمدبن مکی (1410ق). اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت: دارالتراث - الدار الإسلامیة.
    9. ـــــــــــــــــــــــ (1417ق). الدروس الشرعیة فی فقه الإمامیة، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    10. شهید ثانی، زین‌الدین‌بن علی (1413ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع‌الإسلام، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.
    11. صاحب الجواهر، محمد حسن‌بن باقر (1404ق). جواهر الکلام فی شرح شرائع‌الإسلام، بیروت: دارالاحیاء التراث العربی.
    12. صاحب‌بن عباد، اسماعیل‌بن عباد (1414ق). المحیط فی اللغة، بیروت/ لبنان: عالم الکتاب.
    13. طوسی، محمدبن حسن (1387ق). المبسوط فی فقه الإمامیة، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
    14. ـــــــــــــــــــــــ (1407ق). تهذیب الأحکام، تهران: دارالکتب الإسلامیة.

    36. علامه حلی، حسن‌بن یوسف‌بن مطهر اسدی (1413 ق الف). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه.

    1. ــــــــــــــــــــــــ (1413 ق ب). مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    2. ــــــــــــــــــــــــــ (1982). نهج الحقّ و کشف الصدق، بیروت: دارالکتاب اللبنانی.
    3. ف‍اض‍ل م‍ق‍داد، م‍قداد‌بن عبدالله (1404ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
    4. فاضل موحدی لنکرانی، محمد (1424ق). تفصیل الشریعة - الوقف، الوصیة، الأیمان و النذور، الکفارات، الصید، قم: مرکز فقهی ائمۀ اطهار(ع).
    5. فخرالمحققین، محمدبن حسن‌بن یوسف (1387ق). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
    6. فیض کاشانی، محمدبن شاه مرتضی (بی‌تا). مفاتیح الشرائع، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
    7. فیومی، احمدبن محمد (بی‌تا). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی، قم: منشورات دارالرضی.
    8. کاتوزیان، ناصر (1378). حقوق مدنی عقود معین عطایا، تهران: گنج دانش.
    9. کاشف الغطاء، جعفربن خضر مالکی (1422ق). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعة الغراء، قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.
    10. کلینی، محمدبن یعقوب (1407ق). الکافی، تهران: دارالکتب الإسلامیة.
    11. محقق حلی، جعفربن حسن (1418ق). المختصر النافع فی فقه الإمامیة، قم: مؤسسة المطبوعات الدینیة.
    12. محقق سبزواری، محمد باقربن محمد مؤمن (1423ق). کفایة الأحکام، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
    13. محقق کرکی، علی‌بن حسین (1414ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد، قم: مؤسسۀ آل‌البیت(ع).
    14. نوری، حسین‌بن محمد تقی (1408ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسة آل‌البیت(ع).
    15. یزدی، سید محمد کاظم طباطبایی (1414ق). تکملة العروة الوثقی، قم: کتابفروشی داوری.
Religious Researches
Volume 14, Issue 4
January 2019
Pages 821-847

Files

History

  • Receive Date: 05 October 2016
  • Revise Date: 06 March 2017
  • Accept Date: 23 December 2018

Share

How to cite

Statistics