The Proviso of Succession in the Electronic Agreements

Document Type : Research Paper

Author

Assistant Professor, The Research Center for Islamic Sciences and Culture Academy, Qom, Iran

Abstract

One of the issues and problems discussed in the electronic agreements is the proviso of succession between necessitating and acceptance. Because, according to some legal articles and jurisprudential viewpoints, the succession between necessitating and acceptance is necessary. On the other hand, it seems, at the first glance, that there is a gap between necessitating and acceptance and the proviso cannot be observed. This article, after studying the elementary basis for the necessity of succession and its background, collecting and analyzing all the reasons of this proviso and comparing them with the electronic agreement, and also after studying the existence of succession and the possibility of observing it in such agreements, has reached to this  legal conclusion that, first, the succession between necessitating and acceptance is not necessary due to the insufficiency of the reasons of the proviso. Second, if the mentioned reasons are enough it does not include the electronic and written agreements. Third, in electronic agreement, even in Off-line form, there is a succession between necessitating and acceptance or it is possible to make succession. Therefore, according to all jurisprudential viewpoints, the electronic agreement is either totally correct or there is a possibility to contract such an agreement by observing succession.  

Keywords

References

  1. احسایی، ابن ابی‌جمهور، محمدبن علی (1410 ق). الأقطاب الفقهیة علی مذهب الإمامیة، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی قدس سره.
  2. اردبیلی، احمدبن محمد (1403 ق). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، جلد 14، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم
  3. اصفهانی، محمد حسین کمپانی (1418 ق). حاشیة کتاب المکاسب (للأصفهانی، ط - الحدیثة)، جلد 5، قم: أنوار الهدی.
  4. امامی، سید حسن (بی‌تا). حقوق مدنی، جلد 6، تهران: انتشارات اسلامیة.
  5. انصاری، شیخ مرتضی‌بن محمد امین (1415 ق). کتاب المکاسب (للشیخ الأنصاری، ط - الحدیثة)، جلد 6، قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
  6. آملی، میرزا محمد تقی (1413 ق). المکاسب و البیع (تقریرات درس محقق نایینی)، جلد 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  7. بحرانی، آل‌عصفور، حسین‌بن محمد (بی‌تا). الأنوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع (للفیض)، جلد 6، قم: مجمع البحوث العلمیة.
  8. بحرانی، آل‌عصفور، یوسف‌بن احمدبن ابراهیم (1405 ق). الحدائق الناضرة فی أحکام العترة الطاهرة، جلد 25، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
  9. تبریزی، جوادبن علی (1426 ق). منهاج الصالحین، جلد 2، قم: مجمع الإمام المهدی (عج).

10. توحیدی تبریزی، محمد علی (1426 ق). مصباح الفقاهة (تقریرات درس محقق خویی)، قم: مؤسسة إحیاء آثار الأمام الخویی قدس سره.

11. جزائری، سید محمد جعفر مروج (1416 ق). هدی الطالب فی شرح المکاسب، جلد 7، قم: مؤسسة دارالکتاب.

12. حائری، سید محمد مجاهد طباطبایی کربلایی (بی‌تا). کتاب المناهل، قم، مؤسسۀ آل‌البیت.

13. حر عاملی، شیخ محمدبن حسن (1414 ق). وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم: مؤسسة آل‌البیت لاحیاء التراث.

14. حسینی عاملی، سید محمد جواد‌بن محمد (1419 ق). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلاّمة (ط - الحدیثة)، جلد 23، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

15. حکیم، سید محسن طباطبایی (1416 ق). مستمسک العروة الوثقی، جلد 14، قم: مؤسسة دارالتفسیر.

16. ------------------ (1371 ق). نهج الفقاهة (شرح بر مکاسب شیخ انصاری)، نجف، چاپ سربی: بی‌نا

17. حلبی، ابن‌زهره، حمزة‌بن علی حسینی (1417 ق). غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع).

18. حلّی، علامه، حسن‌بن یوسف‌بن مطهر اسدی (1414‍ ق). تذکرة الفقهاء (ط - الحدیثة)، جلد 14، قم: مؤسسۀ آل‌البیت.

19. --------------------------- (1413 ق). قواعد الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، جلد 3، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

20. ---------------------------- (1419 ق). نهایة الإحکام فی معرفة الأحکام، جلد 2، قم: مؤسسۀ آل البیت (ع).

21. حلی، فخرالمحققین، محمدبن حسن بن یوسف (1387 ق). إیضاح الفوائد فی شرح مشکلات القواعد، جلد 4، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.

22. حلی، مقدادبن عبدالله سیوری (1404‍ ق). التنقیح الرائع لمختصر الشرائع، جلد 4، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.

23. ----------------- (1425 ق). کنز العرفان فی فقه القرآن، جلد 2، قم: انتشارات مرتضوی.

24. ----------------- (1403 ق). نضد القواعد الفقهیة علی مذهب الإمامیة، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.

25. خمینی (امام ) روح‌الله (1374). المکاسب المحرمه، جلد 2، ط الاولی، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار الامام الخمینی.

26. -------------- (1415 ق). کتاب البیع، الطبعه الخامسه، جلد 2، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.

27. خمینی، سید مصطفی موسوی (بی‌تا). مستند تحریر الوسیلة، جلد 2، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.

28. خوانساری، موسی‌بن محمد نجفی (1373 ق). منیة الطالب فی حاشیة المکاسب، تقریرات درس محقق نایینی، جلد 2، تهران: المکتبة المحمدیة.

29. راغب اصفهانی، حسین‌بن محمدبن المفضل (1404 ق). المفردات، تهران: دفتر نشر کتاب.

30. روحانی قمی، سید صادق حسینی (1412 ق). فقه الصادق علیه السلام، جلد 26، قم: دارالکتاب - مدرسۀ امام صادق علیه السلام.

31. -------------------- (1429 ق). منهاج الفقاهة (للروحانی)، جلد 6، قم: انوارالهدی.

32. سبزواری، محقق، محمد باقربن محمد مؤمن (1423 ق). کفایة الأحکام، جلد 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

33. شریف مرتضی، علی‌بن حسین موسوی (1417 ق). المسائل الناصریات، تهران: رابطة الثقافة و العلاقات الإسلامیة.

34. شهیدی تبریزی، میرزا فتاح (1375‍ ق). هدایة الطالب إلی أسرار المکاسب، جلد 3، تبریز، چاپخانۀ اطلاعات.

35. طاهری خرم‌آبادی (1418 ق). کتاب البیع (تقریرات درس امام خمینی)، قم: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.

36. طاهری، حبیب‌الله (1418‍ ق). حقوق مدنی، جلد 5، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

37. طرابلسی، ابن‌براج، قاضی عبدالعزیز (1406‍ ق). المهذب (لابن البراج)، جلد 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

38. طوسی شیخ الطائفه، ابوجعفر محمدبن حسن (1387 ق). المبسوط فی فقه الإمامیة، جلد 8، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.

39. --------------------- (1407 ق). تهذیب الأحکام، جلد 10، تهران: دارالکتب الإسلامیه.

40. طوسی، محمدبن علی‌بن حمزه (1408 ق). الوسیلة إلی نیل الفضیلة، قم: انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.

41. عاملی، شهید اول محمدبن مکی (بی‌تا). القواعد و الفوائد، جلد 2، قم: کتابفروشی مفید.

42. عاملی، شهید ثانی زین‌الدین‌بن علی (بی‌تا). الروضة البهیة فی شرح اللمعة الدمشقیه (دورۀ 10 جلدی) جلد 3، بیروت: دارالعلم الاسلامی.

43. ----------------- (1422‍ ق). حاشیة شرائع الإسلام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.

44. ----------------- (1421‍ ق). رسائل الشهید الثانی (ط - الحدیثة)، جلد 2، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی حوزۀ علمیۀ قم.

45. ----------------- (1413‍ ق). مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الإسلام، جلد 15، چ اول، قم: مؤسسة المعارف الإسلامیة.

46. فقعانی، علی‌بن علی‌بن محمد‌بن طی (1418‍ ق). الدر المنضود فی معرفة صیغ النیات و الإیقاعات و العقود، قم: مکتبة إمام العصر (عج) العلمیة.

47. قدیری، محمد حسن (1376). کتاب البیع (تقریرات درس امام خمینی)، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی قدس سره.

48. قمی، سید تقی طباطبایی (1413‍ ق). عمدة المطالب فی التعلیق علی المکاسب، جلد 4، قم: کتابفروشی محلاتی.

49. ---------------- (1426 ق). مبانی منهاج الصالحین، جلد 10، قم: منشورات قلم الشرق.

50. کرکی عاملی، محقق ثانی، علی‌بن حسین (1414‍ ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد، جلد 13، قم: مؤسسۀ آل‌البیت.

51. مامقانی، محمد حسن‌بن الملا عبدالله (1316 ق). غایة الآمال فی شرح کتاب المکاسب، جلد 3، قم: مجمع الذخائر الإسلامیة.

52. محقق داماد یزدی، سید مصطفی (بی‌تا). بررسی فقهی حقوق خانواده - نکاح و انحلال آن، قم: بی‌نا.

53. موسوی قزوینی، سید علی موسوی (1424‍ ق). ینابیع الأحکام فی معرفة الحلال و الحرام، جلد 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.

54. یزدی، سید محمد کاظم طباطبایی (1421‍ ق). حاشیة المکاسب، جلد 2، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.

Religious Researches
Volume 14, Issue 3
October 2018
Pages 707-730

Files

History

  • Receive Date: 12 November 2016
  • Revise Date: 24 October 2018
  • Accept Date: 24 October 2018

Share

How to cite

Statistics