Reinvestigating the effect of act of God on condition of farming after expiry of farmletting contract

Document Type : Research Paper

Authors

1 Associate professor of university of Isfahan department of law

2 Master of private law from university of Isfahan

Abstract

Sometimes in spite of expiry of farmletting period because of inevitable accidents, the crop is immature and harvest is impossible. In this situation rights of doer interfere with farmlessor rights. In sources of fiqh the basic disagreement is about uprooting and retention of crop. While majority of jurisconsults believe that farmlessor is dominant on free uprooting, others refuse this authority and another group of them believe in reciprocal retention in order to aggregate between the rights of farmlessor and doer. The last view is accepted by some of the codes of other countries such as Egypt.
 In Iran law in this relation the article 540 is definite. Some of jurists by presentation of logical interpretation believe that proposition of this article of uprooting is only about where the farmhand has done dereliction, but this interpretation disagree with absolute legal authority of the owner to exercise dominion or control over property. In addition regarding to juridical history of discussion and attention to term "perchance" in words of legislature, this interpretation is unjustified versus historic interpretation.Furtheremore, others by analogy of farmletting contract with rent, believe that there is conflict between above article and article 504.nevertheless,we should forget the hallucination of conflict, because not only imagine of creation of two conflicted proposition in body of law is illogical but also subject of two article is different with each other. Furthermore farmletting unlike rent is participatory contract and deserve of farmlessor on uprooting is only limited if there is a clause about retention of crop for determined duration or if it is an accepted usage and costom.

Keywords

References

  1. (ابن‌ادریس) حلی، محمدبن منصور (1410ه.ق). السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ج 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  2. (ابن‌زهره) حلبی، حمزةبن علی (1417ه.ق). غنیة النزوع إلی علمی الأصول و الفروع، قم: مؤسسۀ امام صادق (ع).
  3. اردبیلی، احمدبن محمد (1403ه.ق). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان، ج 10، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  4. اشتهاردی، علی‌پناه (1417ه.ق). مدارک العروه، ج 27 و 28، تهران: دارالأسوة للطباعة و النشر.
  5. اصغری آقمشهدی، فخرالدین و علی محمد‌زاده (1385). وضعیت زرع بعد از انقضای عقد مزارعه، مقالات و بررسی‌ها، مجلۀ دانشکدۀ الهیات دانشگاه تهران، دفتر 82، 9 - 19.
  6. الشریف، محمدمهدی و سید حسین اسعدی (1393). تأملی بر ماهیت حق انصراف در قراردادهای الکترونیکی، نشریۀ مطالعات حقوق تطبیقی، شمارۀ 1، بهار و تابستان، 133 – 153.
  7. امامی، سید حسن (1384). حقوق مدنی، ج 2. تهران: انتشارات اسلامیه.
  8. انصاری، مرتضی (1415ه.ق). المکاسب، ج 3، قم: کنگرۀ جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری.
  9. باریکلو، علیرضا (1389). اموال و حقوق مالی، تهران: سمت.
  10. بادینی، حسن و خسرو مؤمنی (1392). رویکردی نو برای اثبات جریان قاعدۀ لاضرر در احکام عدمی در زمینۀ مسئولیت مدنی، فصلنامۀ حقوق، شمارۀ 3، 19 – 31.
  11. بجنوردی، سید حسن (1419 ه.ق). القواعد الفقهیة، ج 7، قم: نشر الهادی.
  12. بحرالعلوم، محمدتقی (1403 ه.ق). بلغة الفقیه، ج 1 و 3، تهران: منشورات مکتبة الصادق.
  13. بحرانی، حسین‌بن محمد (بی‌تا). الأنوار اللوامع فی شرح مفاتیح الشرائع، ج 12، قم: مجمع البحوث العلمیة.
  14. بحرانی، یوسف‌بن احمد (1405 ه.ق). الحدائق الناضره فی احکام العتره الطاهرة، ج 21، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی.
  15. بهبهانی، محمدباقر (1417ه.ق). حاشیة مجمع الفائدة و البرهان، قم: مؤسسة العلامة المجدد الوحید البهبهانی.
  16. بهجت، محمدتقی (1426ه.ق). جامع المسائل، ج 3، قم: دفتر آیت‌الله بهجت.
  17. بهرامی احمدی، حمید (1390). تحول جهانی مبنای مسئولیت مدنی به‌سوی مبنای نفی ضرر، فصلنامۀ حقوق، شمارۀ 2، 59 – 73.
  18. بهرامی احمدی، حمید (1391). ضمان قهری (مسئولیت مدنی)، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
  19. پروین، فرهاد و ناصر نصرتی (1390). تحلیلی از مسئولیت مندرج در مادۀ 132 قانون مدنی و تأملی بر تخصیص یا عدم تخصیص آن، فصلنامۀ فقه و حقوق اسلامی، شمارۀ سوم، 33 – 55.
  20. ترحینی عاملی، سید محمدحسین (1427 ه.ق). الزبدة الفقهیة فی شرح الروضة البهیة، ج 5، قم: دارالفقه للطباعة و النشر.
  21. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1386). الفارق، ج 4، تهران: گنج دانش.
  22. جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1391). محشی قانون مدنی، تهران: گنج دانش.
  23. حائری شاهباغ، سید علی (1376). حقوق مدنی، ج 1، تهران: گنج دانش.
  24. حسینی روحانی، سید صادق (بی‌تا). فقه الصادق علیه‌السلام، ج 19: بی‌جا.
  25. حسینی شیرازی، سید صادق (1425ه.ق). التعلیقات علی شرائع الإسلام، ج 1، قم: انتشارات استقلال.
  26. حسینی عاملی، سید محمدجواد (1419ه.ق). مفتاح الکرامة فی شرح قواعد العلامه، ج 20: دفتر انتشارات اسلامی.
  27. حکمت‌نیا، محمود و مسعود فیاضی (1393). مسئولیت مدنی ناشی از تصرفات مالکانه، مجلۀ حقوق اسلامی، شمارۀ 40، 7 – 37.
  28. حکیم، سید محسن (1417ه.ق). مستمسک العروة الوثقی. ج 13، قم: مؤسسه دارالتفسیر.
  29. حکیمیان، علی‌محمد (1391). قاعدۀ احترام مبنای مسئولیت مدنی مسلمانان نسبت به یکدیگر، مجلۀ حقوق اسلامی، شمارۀ 33، 37 – 71.
  30. حلی، نجم‌الدین جعفر‌بن زهدری (1428ه.ق).  ایضاح ترددات الشرایع، ج 1، قم: انتشارات کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
  31. حیاتی، علی‌عباس (1392). اجرای احکام مدنی در نظم حقوقی کنونی، تهران: میزان.
  32. خلخالی، سید محمدمهدی (1427ه.ق). فقه الشیعة-کتاب الإجارة، تهران: انتشارات منیر.
  33. خویی، سید ابوالقاسم (1409ه.ق). مبانی العروة الوثقی، ج 1، قم: منشورات مدرسه دارالعلم.
  34. ----------------- (1418ه.ق). موسوعة الإمام الخویی، ج 31، قم: مؤسسه احیاء آثار الإمام الخویی.
  35. سبزواری، محمد باقر (بی‌تا). کفایة الأحکام، ج 1، اصفهان: انتشارات مهدوی.
  36. سبزواری، سید عبدالأعلی (1413 ه.ق). مهذب الأحکام فی بیان الحلال و الحرام، ج 20، قم: مؤسسه المنار.
  37. السنهوری، عبدالرزاق (2009م). الوسیط فی الشرح القانون المدنی الجدید، ج 6، جزء الثانی، بیروت: منشورات الحلبی الحقوقی.
  38. شاهرودی، سید محمود (1426ه.ق). بحوث فی فقه الزراعی، قم: مؤسسة دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت.
  39. شوشتری، محمدتقی (1406ه.ق). النجعة فی شرح اللمعة، ج 8، تهران: کتابفروشی صدوق.
  40. شهیدی، مهدی (1382). عقود معین 1، تهران: مجد.
  41.  (شهید اول) عاملی، محمدبن مکی (1410ه.ق). اللمعة الدمشقیة فی فقه الإمامیة، بیروت، دارالتراث - دار الإسلامیة.
  42. (شهید ثانی) عاملی، زین‌الدین‌بن علی (1410ه.ق). الروضه البهیه فی شرح اللمعه الدمشقیه، ج 4، قم: کتابفروشی داوری.
  43. (شهید ثانی) عاملی، زین‌الدین‌بن علی (1413ه.ق). مسالک الأفهام، ج 5، مؤسسه المعارف الاسلامیه.
  44. (شهید ثانی) عاملی، زین‌الدین‌بن علی (1422ه.ق). حاشیة شرائع الإسلام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  45. (شهید ثانی) زین‌الدین‌بن علی (1414ه.ق). حاشیة الإرشاد، ج 2، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  46. (شیخ مفید) بغدادی، محمدبن محمدبن نعمان (1413 ه.ق). المقنعة، قم: کنگرۀ جهانی هزارۀ شیخ مفید.
  47. صدر، سید محمد باقر (1417). اقتصادنا، چاپ اول، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
  48. صیمری، مفلح‌بن حسن (1420ه.ق). غایة المرام فی شرح شرائع الإسلام، ج 2، بیروت: دارالهادی.
  49. طاهری، حبیب‌الله (1418ه.ق). حقوق مدنی، ج 4، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  50. طباطبایی، سید علی‌بن محمد (1418ه.ق). ریاض المسائل، ج 9، قم: مؤسسۀ آل بیت (ع).
  51. طوسی، ابوجعفر‌بن محمد‌بن حسن (1387 ه.ق). المبسوط فی فقه الاإمامیة، ج 3، تهران: المکتبة المرتضویة لإحیاء الآثار الجعفریة.
  52. (علامه) حلی، حسن‌بن یوسف‌بن مطهر (1413ه.ق). مختلف الشیعة فی أحکام الشریعة، ج 6، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  53. (علامه) حلی، حسن‌بن یوسف (1413ه.ق). قواعد الأحکام، ج 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  54. ----------------------- (بی‌تا). تذکرة الفقهاء، ج 2، قم: مؤسسه آل‌البیت (ع).
  55. ------------------------ (1410ه.ق). إرشاد الأذهان إلی أحکام الإیمان، ج 1، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  56. ------------------------ (1420ه.ق). تحریر الأحکام، ج 3، مؤسسۀ امام صادق (ع).
  57. ------------------------ (1421 ه.ق). تلخیص المرام فی معرفة الأحکام، قم: انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
  58. عدل، مصطفی (1373). حقوق مدنی، به کوشش محمدرضا بندرچی، قزوین.
  59. علیدوست، ابوالقاسم و محمد ابراهیمی راد (1389). بررسی قاعدۀ تسلط و گسترۀ آن، مجلۀ حقوق اسلامی، شمارۀ 24، 7 - 31.
  60. عمید زنجانی، عباسعلی (1389). موجبات ضمان، درآمدی بر مسئولیت مدنی و اسباب و آثار آن در فقه اسلامی، تهران: میزان.
  61. عمید زنجانی، عباسعلی (1391). قواعد فقه، ج 1، بخش حقوق خصوصی، تهران: سمت.
  62. عمیدی، سید عمید‌الدین (1416ه.ق). کنز الفوائد فی حل مشکلات القواعد، ج 2، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  63. فروغی، علیرضا (1391)، آثار و ویژگی‌های حق از دیدگاه فقه امامیه و قانون مدنی، دوفصلنامۀ دانش حقوق مدنی، شمارۀ نخست، 1 – 14.
  64. فخرالمحققین، محمد‌بن حسن‌بن یوسف (1387 ه.ق). ایضاح الفوائد، ج 2، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  65. فلاح‌زاده، علی محمد و میثم درویش متولی (1392). نظارت شورای نگهبان بر قوانین مصوب پیش از انقلاب و شورای انقلاب، فصلنامۀ دانش حقوق عمومی، شمارۀ 5، 10 – 122.
  66. فیض کاشانی، محمد محسن (بی‌تا). مفاتیح الشرائع، ج 2، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
  67. قاسم‌زاده، سید مرتضی و حسن ره‌پیک و عبدالله کیایی (1384). تفسیر قانون مدنی، تهران: سمت.
  68. قنواتی، جلیل و سید حسن شبیری زنجانی و ابراهیم عبدی‌پور (1390). حقوق قراردادها در فقه امامیه، ج 1، تهران: سمت.
  69. کاتوزیان، ناصر (1388). عقود معین، ج 1. تهران: شرکت سهامی انتشار.
  70. کاتوزیان، ناصر (1386). عقود معین، ج 2، تهران: شرکت سهامی انتشار
  71. کرکی، محمد‌بن حسین (1414 ه.ق). جامع المقاصد فی شرح القواعد، ج 7، قم: مؤسسۀ آل‌البیت (ع).
  72. مهاجری، علی (1388). شرح جامع قانون اجرای احکام مدنی، ج 1: فکرسازان.
  73.  (محقق) حلی، نجم‌الدین جعفربن حسن (1408 ه.ق). شرائع الاسلام، ج 2، قم: مؤسسۀ اسماعیلیان.
  74. محقق داماد، سید مصطفی (1406 ه.ق). قواعد فقه، بخش مدنی، ج 1، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی.
  75. مراغی، سید میرعبدالفتاح (بی‌تا). العناوین، قم: مؤسسه النشر الإسلامی.
  76. مرعشی نجفی، سید شهاب‌الدین (1406 ه.ق). منهاج الصالحین، ج 2، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی.
  77. مکارم شیرازی، ناصر (1411 ه.ق). القواعد الفقهیة، ج 1، قم: مدرسۀ امام امیرالمؤمنین (ع).
  78. نایینی، محمد حسین (1418 ه.ق). منیة الطالب، ج 3، قم: مؤسسۀ النشر الاسلامی.
  79. نجفی، سید محمد حسن (بی‌تا). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، ج 27، دارالاحیاء التراث العربی.
  80. نوری، حسین (1408 ه.ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج 13، بیروت: مؤسسه آل‌البیت (ع).
  81. وجدانی فخر، قدرت‌الله (1426 ه.ق). جواهر الفخریة فی شرح الروضة البهیة، ج 9، قم: انتشارات سماء قلم.
  82. هدایت‌نیا، فرج‌الله (1389). مبانی فقهی تحدید سلطنت مالکانه، مجلۀ حقوق اسلامی، شمارۀ 26، 137 – 164.
  83. یزدی، سید محمد کاظم (1419 ه.ق). العروه الوثقی (المحشی)، ج 5، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
  84. یزدی، سید محمد کاظم (1428 ه.ق). العروة الوثقی مع التعلیقات، ج 2، انتشارات مدرسۀ امام علی‌بن ابی‌طالب.
  85. Benabent, Alain (2006), Droit Civil: Les Contrats Speciaux Civils Commerciaux, 7.ed. Paris
  86. Treitel, Guenter (2003). The Law of Contract, 17th edit, London, Sweet & Maxwell
  87. Duguit, Leon (1926), lecon de droit public, theore general, paris.
Religious Researches
Volume 12, Issue 4
January 2017
Pages 663-692

Files

History

  • Receive Date: 05 September 2016
  • Revise Date: 24 February 2016
  • Accept Date: 17 March 2017

Share

How to cite

Statistics