The condition of "equality in terms of perfection and imperfection" in the retribution of a member

Document Type : Research Paper

Authors

1 faculty of law

2 3rd level student of Qom Seminary; A graduate of the Higher Institute of Jurisprudence and Islamic Sciences.

Abstract

شرطیت یا عدم شرطیت «تساوی به لحاظ کمال و نقص» جزء شرائطی است که فقیهان در قصاص عضو مطرح کرده‌اند. دو فرض در مساله «تساوی به لحاظ کمال و نقص» وجود دارد: الف) عضو مجنی‌علیه ناقص و عضو جانی کامل. ب) عضو مجنی‌علیه کامل و عضو جانی ناقص. پنج قول نسبت به فرض اول مطرح است که بنابر یک قول «تساوی به لحاظ کمال و نقص» در قصاص عضو شرط است و به همین جهت قصاص عضو کامل در برابر عضو ناقص جائز نیست و مجنی‌علیه تنها حق گرفتن دیه یا ارش دارد؛ و بنابر چهار قول «تساوی به لحاظ کمال و نقص» شرط نیست و قصاص عضو جائز است سه قول هم نسبت به فرض دوم مطرح است که مطابق همه آنها قصاص ثابت است و نسبت به انحصار مجازات جانی در قصاص، لزوم پرداخت دیه عضو اضافه مجنی‌علیه به او مضاف بر قصاص و تفصیل در پرداخت دیه اختلاف دارند. نظر مختار در فرض اول بنابر روایت «حسن بن عباس بن حریش» مشروط بودن قصاص به پرداخت دیه عضو اضافه جانی به او است و در فرض دوم بنابر اطلاقات ادله قصاص عضو، مجنی‌علیه تنها حق قصاص دارد.

Keywords

Main Subjects



Articles in Press, Accepted Manuscript
Available Online from 19 August 2025
  • Receive Date: 11 December 2024
  • Revise Date: 12 June 2025
  • Accept Date: 19 August 2025