TY - JOUR ID - 61114 TI - تأملاتی فقهی در قاعده‌انگاری «عدل و انصاف» JO - مجله علمی "پژوهشهای فقهی" JA - JORR LA - fa SN - 2008-8388 AU - منتظری, صالح AU - زارعی, محمد مهدی AU - محسنی دهکلانی, محمد AD - دانشجوی دکتری فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران AD - استادیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران AD - دانشیار گروه فقه و مبانی حقوق اسلامی دانشگاه مازندران Y1 - 2016 PY - 2016 VL - 12 IS - 4 SP - 821 EP - 852 KW - انصاف KW - عدل KW - قاعده‌انگاری KW - قواعد فقهی KW - نقد و بررسی DO - 10.22059/jorr.2016.61114 N2 - در تقسیم اموال یا حقوق میان فقیهان از قاعده‌ای فقهی با نام «قاعدۀ عدل و انصاف» نام برده شده است. به استناد این قاعده فقها می‌گویند: هرگاه مال یا حقی میان دو شخص یا بیشتر مردد بوده و هیچ‌یک از طرفین بیّنه‌ای نداشته باشند یا آنکه بیّنه‌ها با هم معارض باشند و اماره‌ای بر اختصاص مال یا حق به شخص خاصی در میان نباشد، بر اساس قاعدۀ عدل و انصاف حکم به تقسیم بالسویۀ اموال یا حقوق بین اشخاص می‌شود. صاحبان این قلم پس از بررسی مستندات قاعده و با تأمل در مدلول و مفاد آن، معتقدند: «عدل و انصاف» ذیل قاعده‌ای فقهی و به‌عنوان مستند فتاوی شرعی، فاقد وجاهت است و ادله را یارای تأمین آن نیست. این مقاله در راستای مختار موصوف و با هدف دفاع از موضع نگارندگان سامان یافته است.       UR - https://jorr.ut.ac.ir/article_61114.html L1 - https://jorr.ut.ac.ir/article_61114_486dcfbc0c875a04ae8fe2c5896c51c9.pdf ER -