%0 Journal Article %T درنگی در بایستگی اخذ برائت از بیمار %J مجله علمی "پژوهشهای فقهی" %I دانشگاه تهران %Z 2008-8388 %A ارژنگ, اردوان %A جوکار, سید مهدی %D 2021 %\ 06/22/2021 %V 17 %N 2 %P 629-655 %! درنگی در بایستگی اخذ برائت از بیمار %K اذن %K برائت %K خطای پزشکی %K رضایت %K شرط عدم مسئولیت %R 10.22059/jorr.2020.296074.1008698 %X نگاهی گذرا به تنوع و افزایش خطای پزشکی لزوم تعیین روش‌های جبران خسارات، به‌نحو عادلانه، متناسب با شرایط جامعه را ناگزیر می‌نماید. در این مهم بررسی‌های فقهی و حقوقی در تعیین جبران‌کنندۀ خسارت، بسیار جدی است. امر تعیین‌کننده در این موضوع، ضمان یا عدم ضمان پزشک است. از عواملی که می‌تواند یکی از این آثار را داشته باشد، گرفتن برائت از بیمار است. این مسئله با عناوینی چون شرط عدم ضمان و شرط عدم مسئولیت نیز بیان می‌شود. براساس یک دیدگاه، اخذ برائت از بیمار به‌منظور عدم ضمان پزشک، لازم است انگاره‌ای دیگر صرفِ رضایت بیمار به معالجه توسط پزشک را برای عدم ضمان کافی دانسته و اخذ برائت را نه‌تنها ضروری ندانسته، بلکه آن را برخوردار از پشتیبانی ادلۀ فقهی و توجیهات حقوقی نمی‌داند. اجرا و تحقق نظریۀ اول و به‌تبع آن ضامن ندانستن پزشک، سبب افزایش آمار خطاهای پزشکی و تلفات افزون‌تر است. علاوه‌بر این، رأی به صحت این برائت، که در واقع گونه‌ای از شرط عدم مسئولیت است، پیامدهایی دارد. تحقق انگارۀ دوم در عمل، صلاح بیمار و پزشک را بهتر تأمین می‌کند. این نظر اگرچه آرای مشهور فقها را به‌همراه ندارد، مستند به نظر برخی چون ابن‌ادریس است. مدعای کانونی و ایدۀ محوری این جستار، تبیین و مدلل نمودن عدم لزوم اخذ برائت از بیمار در کسوت نادرستی شرط عدم مسئولیت، با نگاهی نو به ابعاد فقهی و حقوقی مسئولیت پزشک و با تقریر و صورت‌بندی دیگرگونه است. %U https://jorr.ut.ac.ir/article_75834_e61b8c008524f2e7449972e91d23916b.pdf