%0 Journal Article %T اعتبارسنجی تقنین با رویکرد تخصصی و اختصاصی به نقش‌آفرینی عقل (مطالعۀ موردی: تنافی در کتاب حدود قانون مجازات اسلامی مصوب 1392) %J مجله علمی "پژوهشهای فقهی" %I دانشگاه تهران %Z 2008-8388 %A میر خلیلی, سید احمد %A متولی زاده, نفیسه %A کرمی, بهاره %D 2020 %\ 12/21/2020 %V 16 %N 4 %P 605-628 %! اعتبارسنجی تقنین با رویکرد تخصصی و اختصاصی به نقش‌آفرینی عقل (مطالعۀ موردی: تنافی در کتاب حدود قانون مجازات اسلامی مصوب 1392) %K تنافی %K جامعه‌پذیری تقنینی %K روش‌شناسی تقنین %K رویکرد تخصصی و اختصاصی %K نقش عقل %R 10.22059/jorr.2019.280730.1008427 %X تقنین فرایند پیچیده‌ای است که با روش اجتهاد به‌مثابۀ مدلی از اندیشه‌ورزی و عقلانیت سامان می‌یابد و«رویکرد تخصصی و اختصاصی به نقش‌آفرینی عقل» از مقومات آن است. روش‌شناسی اجتهاد اقتضا دارد که فرایندهای سه‌گانۀ جامعه‌پذیری عاملان تقنین، شکل‌گیری ساختارهای فیزیکی تقنین و عملیاتی شدن تقنین، در ذیل حقیقت اجتهاد و مقومات آن شکل گیرد و متناسب با زمان، مکان و واقعیت‌های اجتماعی بازتولید شود، وگرنه خروجی آن، قانون منسجم و کارآمدی نخواهد بود. موردپژوهی تنافی در قانون مجازات اسلامی1392 با روش توصیفی - تحلیلی پاسخگوی این پرسش است که آیا نقش‌آفرینی عقل در تقنین، با رویکرد تخصصی و اختصاصی، به تمایز بنیادینی در اعتبارسنجی مواد قانونی و کارآمدسازی تقنین می‌انجامد؟ این پرسش در وضعیت موجود تقنین ریشه دارد که همزمان با تحولات گسترده، مبتلابه تولید و بازتولید تنافی‌های متعدد و مکرر بوده که به تنزل کارآمدی عقل و اعتبار اجتهاد در مدیریت واقعیت‌های اجتماعی انجامیده است. اگر اعتبارسنجی با رویکرد تخصصی و اختصاصی بر اساس بایستۀ عدم تنافی انجام گیرد؛ تنافی‌های آشکار و تکراری، تولید و بازتولید نمی‌شود و اعتبار نقش‌آفرینی عقل و کارآمدی اجتهاد در تقنین احیا و ارتقا می‌یابد. %U https://jorr.ut.ac.ir/article_73819_97e29c756afac6fa0496fea685d92335.pdf