%0 Journal Article %T واکاوی فقهی مقابله‌به‌مثل در ناسزا %J مجله علمی "پژوهشهای فقهی" %I دانشگاه تهران %Z 2008-8388 %A همتیان, هادی %A طاهری, سید جلیل %A جعفرطیاری, مصطفی %D 2020 %\ 09/22/2020 %V 16 %N 3 %P 537-559 %! واکاوی فقهی مقابله‌به‌مثل در ناسزا %K اقدام مشابه %K دشنام %K سب %K مقابله %K مقابله‌به‌مثل %K ناسزا %R 10.22059/jorr.2019.277633.1008365 %X انسان شاید با ناسزاگویی دیگری مواجه شود و آرامش خویش را از دست بدهد، در این حال، حس انتقام پیدا می‌کند و تمایل به مقابله‌به‌مثل در او ایجاد می‌شود. در پژوهش حاضر به‌ حکم فقهی مقابله‌به‌مثل در ناسزا به روش اجتهادی پرداخته‌ایم. آنچه اهمیت مسئله را دوچندان کرده، گستره، کثرت ابتلا و تبیین آثار و کارکردهای قضایی آن است. با وجود اهمیت و گسترۀ مسئله هیچ باب و عنوان مستقلی در کتب فقهی یافت نشد و تنها برخی فقیهان تحت عنوان «سب» به‌صورت اجمالی به آن اشاره‌ کرده‌اند. برخی مانند محقق اردبیلی و محقق خویی بعد از استثنای پاره‌ای از موارد، اقدامِ مشابه در برابر دشنامگو را جایز دانسته‌اند، ولی در مقابل، مشهور فقیهان، از آنجا که حکمِ مقابله‌به‌مثل در ناسزا را از حکمِ سب و ناسزا استثنا نکرده‌اند، بر اساس اطلاق مقامی می‌توان گفت به عدم جواز معتقدند. بعد از بررسی ادلۀ دو طرف، نظر مشهور پذیرفته شد. دستاورد پژوهش حاضر را می‌توان استناد به ادله‌ای که تاکنون به آنها توجه نشده است و نگاه منسجم و فراگیری به مسئله دانست. %U https://jorr.ut.ac.ir/article_73586_75486724fac3c740c63ba84d1a6b10f0.pdf