%0 Journal Article %T تأملی در نظریۀ تعیینی بودن حق قصاص در قتل عمد %J مجله علمی "پژوهشهای فقهی" %I دانشگاه تهران %Z 2008-8388 %A آل‌طه, سیدهاشم %A حاجی ده‌آبادی, احمد %D 2018 %\ 12/22/2018 %V 14 %N 4 %P 799-819 %! تأملی در نظریۀ تعیینی بودن حق قصاص در قتل عمد %K دیه %K قصاص %K نظریۀ تخییری %K نظریۀ تعیینی %K ولیّ‌دم %R 10.22059/jorr.2018.234591.1007697 %X مطابق با نظریۀ تعیینی بودن حق قصاص، ولیّ‌دم در قتل عمد، فقط حق قصاص دارد و مطالبۀ دیه مشروط به رضایت قاتل است. اما مطابق با نظریۀ تخییری ولیّ‌دم بین قصاص و مطالبۀ دیه مخیر خواهد بود و هر کدام را برگزیند، قاتل ملزم به آن است. نظریۀ تعیینی در فقه امامیه از شهرت زیادی برخوردار است، اما ادلۀ آن اتقان و انسجام لازم را ندارد و در برخی موارد با مشکلات عملی از قبیل هدر رفتن خون مقتول و عدم امکان رعایت مصلحت اولیای دم مواجه خواهد شد. قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب 92 برای رفع بعضی از مشکلات، از این نظریه عدول و از ملاک دوگانه تبعیت کرده است؛ با این‌همه، نتوانسته است همۀ مشکلات و تبعات منفی این نظریه را برطرف کند؛ در حالی‌که می‌توانست با تبعیت کامل از نظریۀ تَخییری، هماهنگ و قاعده‌مند عمل کند. %U https://jorr.ut.ac.ir/article_69927_b89a42c97bac0884e2b2b5dd9a6e87b9.pdf